Βασιλεία Αλεξανδράκη

ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ « Ιωβηλαίον 150 ετηρίδος του Ναού »

Πολιοῦχε, ἑκατόν

Καί πεντήκοντα, σεπτέ

Ἔτη Κίσαμον φρουρεῖς

Ὦ Σπυρίδων, ἀκλινῶς.

Πολιοῦχον και φρουρόν

Τῆς Κισάμου ἱερόν

Νῦν Σπυρίδωνα, ὠδαῖς

ἐπαινοῦμεν μελιχραῖς

  Σήμερα είναι ημέρα γιορτής, αγαλλίασης, πνευματικής και ψυχικής ευφορίας. Σήμερα η Κίσαμος εορτάζει τον πολιούχο της άγιο, τον άγιο Σπυρίδωνα και πρωτίστως  η εκδήλωση αυτή είναι ένα αφιέρωμα τιμής, αναγνώρισης, προσφοράς κι αντίδωρο ευγνωμοσύνης προς τον ιερό ναό του Αγίου Σπυρίδωνος,  ο οποίος για πάρα πολλά χρόνια ήταν το κέντρο της λειτουργικής και πνευματικής ζωής της πόλης μας.

Ο Άγιος Σπυρίδωνας κάθε χρόνο τιμάται στις 12 Δεκεμβρίου, ενώ παράλληλα συνεχίζεται η περίοδος της τεσσαρακοστής των Χριστουγέννων, που μας χαρίζει την πνευματική ευκαιρία των καρπών της ενανθρωπίσεως του Σωτήρος Χριστού, δηλαδή των πολλών οσίων και ιεραρχών οι οποίοι σε διαφορετικές χρονικές περιόδους μαρτυρούν την οικουμενική μνήμη της ορθόδοξης εκκλησίας, την αγάπη και την πίστη προς το θεό, οι οποίες λαμβάνουν ως αντίδωρο την κατά  χάρη αγιότητά Του.

Ο Άγιος Σπυρίδωνας, ως κύριος εκπρόσωπος αυτής της χορείας των ιεραρχών, ως ποταμός θαυμάτων, ως άλλος Μωϋσής,  έσωζε και σώζει και στη διαχρονική πορεία αναζητήσεως του Χριστού παρουσιάζεται ως το λαμπρότερο αποτέλεσμα της, ως πρόσκληση και συμμετοχή στην αγιότητα.

Ο Άγιος Σπυρίδωνας είναι ο δικός μας άγιος, ο προστάτης της ενορίας  μας,  θησαυρός ανεκτίμητος και μάλιστα όχι στιγμιαίος αλλά διαχρονικός. Ο ναός αυτός είναι η έκφραση της αγάπης, η αίσθηση της κοινωνίας και όλοι μαζί ομονοούντες και ομοφρονούντες πορευόμαστε σε αυτόν το διαρκή αγώνα της προσδοκίας της ευλογίας του θεού. Χώρος, λοιπόν, αυταπάρνησης, συμπόρευσης και προσευχής αποτελεί ο ναός του αγίου Σπυρίδωνος,  ο οποίος βρίσκεται στο κέντρο της πόλης μας μα και στο κέντρο της  καρδιάς μας! Στην ουσία ο ναός αυτός μπολιάζει τον πιστό με πίστη, με ταπείνωση, αλλά και ενσυναίσθηση ότι ο λόγος του θεού είναι ο μόνος αληθινός που μπορεί να ενσταλάξει στην ψυχή του σθένος, καρτερικότητα και ελπίδα.

Σήμερα η ενορία του αγίου Σπυρίδωνος τιμά τον άγιο της. Πρόκειται για μία ενορία που σφύζει από πνευματική ζωή καθώς αποτελεί ζωντανό εκκλησιαστικό κύτταρο με αξιοσήμαντη παρουσία του εκκλησιαστικού σώματος, με πλούσια διακονία και φιλανθρωπικό έργο. Ο εφημέριος της ενορίας, πρωτοπρεσβύτερος, πατήρ Εμμανουήλ Μπαργωτάκης, ενεργεί σε κάθε περίπτωση ως πνευματικός πατέρας, με στόχο να εμπνεύσει, να καθοδηγήσει  αλλά και να καθαίρει τάς ψυχάς ἡμῶν, όπως οδηγηθούν στον αγιοπνευματικό φωτισμό τους και τη θέωση. Στα πλαίσια της ενορίας του αγίου Σπυρίδωνος μπορεί να διακρίνει κάποιος τη γνήσια και πηγαία ανθρώπινη επικοινωνία, τη ζεστασιά και τη θέρμη της ψυχής, καθώς και την ανάγκη της προσωπικής προσφοράς ,κατάθεσης και συμβολής στα δρώμενα του ναού.

Ο όρος ενορία παραγόμενος εκ του επιθέτου ενόριος σημαίνει ιστορικά τον εντός ορίων χώρο, μία δηλαδή καθορισμένη περιοχή. Σήμερα, ως ενορία χαρακτηρίζεται κυρίως η εκκλησιαστική περιφέρεια ενός ναού, από τον οποίο αντλεί κι αυτή το όνομά της, όπως και το σύνολο των ορθόδοξων πιστών που κατοικούν στην ίδια περιφέρεια και συνέρχονται δια των εκκλησιαστικών συνάξεων. Ο σημερινός τύπος των ενοριών είναι πολύ νεότερος  και διαμορφώθηκε μεταξύ του 15ου  και του 18ου αιώνα. Η ενορία σήμερα  στην εκκλησιαστική πραγματικότητα είναι η βασική μονάδα οργάνωσης, ο πυρήνας της εκκλησίας ως σώματος Χριστού και εν Χριστώ κοινωνίας. Στα πλαίσια της ενορίας ο πιστός ζει το μυστήριον της εκκλησίας στη ζωή και στην πράξη της ενορίας του, μέσα στην οποία αγωνιζόμενος και αγιαζόμενος ενώνεται με το Χριστό, τον Κύριον της εκκλησίας και τους εν Χριστώ αδελφούς του, πραγματώνοντας έτσι συνεχώς την εν Χριστώ ύπαρξη και εκκλησιαστικότητα του.

Ο λόγος, επομένως, για την ενορία και τη ζωή της είναι  κατ΄ ουσίαν λόγος για την ίδια την εκκλησία και την παρουσία της εις τον κόσμο. Η ενορία του αγίου Σπυρίδωνος συνιστά ενορία με την ουσιαστική έννοια της ενορίας, αφού συμβάλλει αποφασιστικά στην προαγωγή εποικοδομητικού κι εκκλησιαστικού έργου.

Φέτος, μάλιστα, το καλοκαίρι,  η ενορία στα πλαίσια μιας επετειακής εκδήλωσης, τίμησε τη συμπλήρωση των 150 χρόνων από την ανέγερση και τη λειτουργία του ιερού ναού του Αγίου Σπυρίδωνος. Η επέτειος, όμως, των 150 χρόνων από το 1865 ως το 2015 λαμπρύνθηκε και από τη μεταφορά και την προσκύνηση των τίμιων δώρων των Μάγων επί τετραήμερον, τα φυλασσόμενα επί αιώνες στην ιερά μονή του Αγίου Παύλου στο Άγιο Όρος. Ταυτόχρονα, όμως, η Ιερά Μητρόπολις Κισάμου και Σελίνου, ο Σεβασμιώτατος, καθώς και στο σύνολο της η ενορία του Αγίου Σπυρίδωνος με την καθοδήγηση και τη συνδρομή του εφημέριου του ναού του πατρός Εμμανουήλ Μπαργωτάκη, μας χάρισαν έναν πολύτιμο πνευματικό καρπό, ένα εκκλησιαστικό εγχειρίδιο, ένα πόνημα πολύτιμο, κατάθεση κι έκφραση αγάπης, ώστε να καταστεί παρακαταθήκη μνείας ιστορικής και εκκλησιαστικής ευλαβείας.

Κι ο τίτλος αυτού «150ετηρίς Ιερού Ναού Αγίου Σπυρίδωνος Καστελλίου Κισάμου». Η επιμέλεια του εκκλησιαστικού αυτού εγχειριδίου έγινε από τον αιδεσιμότατο, πρωτοπρεσβύτερο Εμμανουήλ Μπαργωτάκη, ενώ τη σελιδοποίηση και την ηλεκτρονική επεξεργασία ανέλαβε ο κύριος Αντώνιος Βακάκης, γραμματέας της Μητροπόλεως μας. Χορηγός της έκδοσης υπήρξε ο δήμος Κισάμου, που στο πρόσωπο του αξιότιμου δημάρχου, κυρίου Θεόδωρου Σταθάκη και των συνεργατών του, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε τους αρωγούς κάθε πνευματικής και πολιτιστικής πρωτοβουλίας στην Κίσαμο.

Το πόνημα αυτό είναι μία αξιομνημόνευτη και μεστή κατάθεση πρωτίστως ψυχής και ευμενούς διάθεσης των δημιουργών της, φωτισμένης και ενισχυόμενης από τη διαρκή κι αστείρευτη  αναζήτηση πνευματικών ερεισμάτων και την επιβεβλημένη αλλά ταπεινή ενσυναίσθηση απόδοσης τιμής προς τον άγιο. Μία κίνηση ενταγμένη κι αυτή στο πνεύμα της διαρκούς διακονίας, της συνεχούς επαφής και της κατάθεσης στο ποίμνιο, που αποπνέει αίσθημα υψηλής ευθύνης κι ανάγκη ευεργεσίας.

Το εξώφυλλο του πονήματος εικονίζει την πρόσοψη του ιερού ναού του Αγίου Σπυρίδωνος και αποτελεί το έναυσμα για τον καθένα από εμάς να περιηγηθεί στις σελίδες του,  έχοντας επίγνωση «των απολαβών» μιας τέτοιας πνευματικής περιδιάβασης! Το οπισθόφυλλον κοσμείται από το Αρχιερατικόν Επιγονάτιον με τον Άγιο Σπυρίδωνα να ευλογεί την Κίσαμο.

Το βιβλίο διαρθρώνεται σε αρκετές επιμέρους  θεματικές ενότητες ποικίλου περιεχομένου. Ανάμεσα σε αυτές συμπεριλαμβάνονται χαιρετισμοί, χρονολόγια των σημαντικότερων εκκλησιαστικών γεγονότων του ιερού ναού, προσώπων, απολυτίκια, ιστορικές μνείες αφιερωμένες στην Κίσαμο, ιστορικές αναδρομές του ναού, περιγραφές εξωτερικές και εσωτερικές του ιερού χώρου, αναφορές στις ιερές πανηγύρεις του ναού καθώς και στα θαύματα του.

Στο σύνολο τους οι θεματικές ενότητες διανθίζονται από εικόνες και φωτογραφίες, όπως αυτές του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κισάμου και Σελίνου Αμφιλοχίου και των μακαριστών επισκόπων της αυτής μητρόπολης, του ιερού ναού σε διαφορετικές χρονικές περιόδους,  καθώς και της λιτάνευσης της ιεράς εικόνας του Αγίου Σπυρίδωνος επί αρχιερατείας του μακαριστού Ειρηναίου.

Η θαυματουργή διασωθείσα κατά την Κρητική επανάσταση του 1889 εικόνα του Αγίου Σπυρίδωνος , που αποτελεί δωρεά του κυρίου Ιωάννη Ροκάκη, χαιρετίζει τον αναγνώστη κι αποτυπώνεται ως εναρκτήριο κάλεσμα, ως θείος χαιρετισμός που μας γεμίζει ψυχική ευφορία και ενδυναμώνει την πίστη μας. Η επιβλητική παρουσία του Αγίου στην πρώτη σελίδα του βιβλίου, εμπνέει, καθοδηγεί, συγχωρεί, δημιουργεί ελπίδα και όραμα. Ενσταλάζει θεία φώτιση και χαράζει οδούς ευλαβείας, ταπείνωσης, αλληλοπροσφοράς και αγάπης.

Ο χαιρετισμός του Σεβασμιωτάτου μας, που ακολουθεί, είναι λόγος  τιμητικός, εμπνευσμένος και αναμφισβήτητα αποτελεί το θεμέλιο λίθο του πνευματικού αυτού πονήματος. Χαιρετισμός που λαμπρύνει και εξαίρει τη σημασία της συμπληρώσεως των 150 χρόνων από την ανέγερση του Ιερού Ναού του Αγίου Σπυρίδωνος, ως οίκος προσευχής, ιατρείον πνευματικόν, επίγειος ουρανός, συνάθροισις λαού, σώμα Χριστού. Πρωτίστως, όμως, εξαίρεται και η σημασία της εκκλησίας ως σώμα πιστών και καταδεικνύεται ότι η πραγματική κοινωνία είναι η θεόσδοτη, η ητοιμασμένη κοινωνία από καταβολής κόσμου, που κατακτιέται με τη χάρη του θεού κι όχι η συστημική των ημερών μας. Η ζωή μας, τότε,  επισημαίνει γίνεται «ιερουργία» και δε νοείται γνώση πραγματική μακριά από το θεό. Κι η επέτειος των 150 χρόνων διακονίας του ναού τονίζει εμπνευσμένα «είναι ιερή και ιστορική διότι δηλώνει το νυν και αεί της ιστορίας μας». Στο τέλος του χαιρετισμού του, μας επιφυλάσσει ευχαριστίες και ευχές προς όλους τους ιερείς, διακόνους, ιεροψάλτες, επιτρόπους, προς τον ευσεβή λαό, το δήμαρχο και το συμβούλιο του δήμου, προς τον πρωτοπρεσβύτερο Εμμανουήλ Μπαργωτάκη για την τριακονταετή, καρποφόρον και ευδόκιμον διακονία του,  και ευχές προς όλους, όσοι συνέβαλαν στην υλοποίηση του πονήματος αλλά και ευχές πατρικές για χαρά κι ελπίδα .΄

Ο εμψυχωτής και καθοδηγητής των πιστών της ενορίας του αγίου Σπυρίδωνος, ο εφημέριος Εμμανουήλ Μπαργωτάκης μεταδίδει από τη δική του έπαλξη το φως του ευαγγελίου και της αλήθειας. Στο εισαγωγικό σημείωμα του βιβλίου αρχικά τονίζει ότι ο λαός της Κρήτης φωτισμένος, πάντα αναζητούσε την πίστη ως μέσο αντίστασης στους ποικίλους κατακτητές και η ανέγερση του Αγίου Σπυρίδωνος στα χρόνια της τουρκοκρατίας ενσαρκώνει αυτό ακριβώς   το σφρίγος της πίστης ως κινητήριας δύναμης και αντίστασης. Ακολουθούν μνείες ιστορικές για το ναό που έρχονται να διαφωτίσουν τους νεότερους και να θυμίσουν στους παλιότερους .Ο ναός ως χώρος ενθρόνισης πλειάδας μητροπολιτών. Ο ναός που λειτούργησε ως το πρώτο γυναικείο μοναστήρι της Κισάμου και ως το πρώτο δημοτικό σχολείο της περιοχής μας. Ναός που λεηλατήθηκε και πυρπολήθηκε ως χώρος περίθαλψης των εξεγερμένων. Ωστόσο αυτός ο ναός, τονίζει χαρακτηριστικά είναι «η αείφωτη λυχνία της πίστης που φέρει όχι μόνο τη σφραγίδα του Σταυρού αλλά και του πνεύματος, του πολιτισμού και της κοινωνικής ευποιίας». Στο πνεύμα εξάλλου της προοδευτικότητας, τονίζει, ότι είναι πολλοί εκείνοι που καταφέρονται εναντίον της εκκλησίας, αγνοώντας ότι η πίστη κι η παράδοση αποτελούν συνεκτικούς κρίκους της ίδιας της ζωής κι ότι κάθε ναός κρατεί «κλειστές στον κόρφο του μυστικές φωνές και τις προσφέρει μόνο σε αυτούς που διαθέτουν ευήκοα ώτα». Αλήθειες που διαθέτουν δύναμη και σθένος, ικανές να εμπνεύσουν και να μας οδηγήσουν σε έναν επαναπροσδιορισμό όλων όσων μας περιβάλλουν και κυρίως σε έναν αυτοεπαναπροσδιορισμό. Οι ευχές του προς όλους, που προσέφεραν στο ναό, μεταλαμπαδεύοντας τον παλμό της πίστης κι οι ευχαριστίες προς το πρόσωπο του Θεοπρόβλητου Μητροπολίτου μας, προς το δήμαρχο και  το δημοτικό συμβούλιο αλλά κι ευχή  του να συνεχιστεί η θεόπνευστη διακονία του ιερού ναού και στο διηνεκές μέλλον, αποτελούν την κατακλείδα του χαιρετισμού του.

Ο δήμαρχος, κύριος  Θεόδωρος Σταθάκης, απευθύνει το δικό του χαιρετισμό και τονίζει χαρακτηριστικά τη σημασία του ναού του Αγίου Σπυρίδωνος, ως κέντρο της θρησκευτικής ζωής της πόλης μας, καθώς επίσης και τη συμβολή του εκκλησιαστικού αυτού πονήματος στη διατήρηση του εκκλησιαστικού μας πλούτου και της εθνικής μας κληρονομιάς. Ο χαιρετισμός του κυρίου Σταθάκη κλείνει με ευχαριστίες πρωτίστως στο πρόσωπο του Μητροπολίτου μας αλλά προς το πρόσωπο του πατρός Εμμανουήλ Μπαργωτάκη, τόσο για τη διακονία και προσφορά του στο ναό όσο και για την επιμέλεια της παρούσης έκδοσης.

Ακολουθεί το πολυτιμότατον χρονολόγιον των σημαντικότερων σταθμών και εκκλησιαστικών γεγονότων του ιερού ναού, αρχής γενομένης από το 1865, έτος ανεγέρσεως του, επί αρχιερατείας επισκόπου Παναρέτου ως 3 Αυγούστου του 2015, όπου και επραγματοποιήθη το εορταστικόν Ιωβηλαίον των 150 ετών του ναού, καθώς κι  η μεταφορά και η προσκύνησις των τιμίων δώρων των Μάγων από την Ιερά Μονή του Αγίου Όρους.

Αξίζει να θυμίσουμε ορισμένες ημερομηνίες σταθμούς στην ιστορία της Κισάμου:

23-12-1957 και 20-1-1981 που αποτελούν ορόσημα πνευματικά καθώς τότε τελέστηκε η πρώτη και η δεύτερη ενθρόνιση του μακαριστού Μητροπολίτου μας Ειρηναίου Γαλανάκη, ενώ στις 20-6-2005 ετελέσθη η αποχαιρετιστήριος θεία λειτουργία του εκ της ενεργού ποιμαντορίας. Επίσης, ξεχωριστή είναι και η ημερομηνία 12-12-2005 καθώς τότε ετελέσθη η πρώτη θεία λειτουργία εις τον ιερό ναό υπό του νέου Μητροπολίτου Κισάμου και Σελίνου, Αμφιλοχίου Ανδρονικάκη.

Μία σύντομη προσέγγιση της ιστορίας της πόλης μας δε θα μπορούσε να παραλειφθεί και έρχεται να συμπληρώσει αλλά και να αναδείξει την πορεία της μέσα στο χρόνο. Η Κίσαμος κτισμένη πάνω στα ερείπια της αρχαίας πόλης «Κίσαμος» ακμάζει κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους και ονομάζεται «Καστέλλι» που σημαίνει κάστρο, ενώ κατά τους βυζαντινούς χρόνους συνεχίζει να επιδεικνύει μία δυναμική πορεία. Ταυτόχρονα, υπήρξε και χώρος υποδοχής αλλά και ιεραποστολικής δράσης του Οσίου Ιωάννη του Ξένου.

Από αρχαιολογικής πλευράς θαυμαστά είναι τα ψηφιδωτά δάπεδα των ρωμαϊκών χρόνων, δείγματα απαράμιλλης αξίας κι αισθητικής. Η Κίσαμος έχει αποδεδειγμένα κι υψηλό αγωνιστικό φρόνημα αφού κατά τη διάρκεια της κρητικής επανάστασης και της γερμανικής κατοχής προέβαλε τη σθεναρότερη αντίσταση.

Στο εκκλησιαστικό αυτό πόνημα ιδιαίτερη έμφαση δίνεται και στην ιστορία του Ναού καθώς αποτέλεσε την πρώτη ενορία που δημιουργήθηκε στην Κίσαμο από τους πρώτους κιόλας χριστιανικούς αιώνες, ίσως με άλλη ονομασία. Καθ΄ όλη, μάλιστα, τη διάρκεια της επανάστασης του 1821, ο ιερός ναός είχε βεβηλωθεί και στη θέση του υπήρχε στάνη. Η πρωτοβουλία ανεγέρσεως ενός νέου ναού στη θέση του παλιού κατά το έτος 1850 ανήκει στον ιερέα Ιωάννη Αννουσάκη. Έτσι αφού προηγήθηκε η κατάληψη της στάνης, τοποθετήθηκαν εικόνες, κι ακολούθησε αγιασμός. Η ανέγερση, πλέον, ενός νέου ναού έγινε πραγματικότητα. Αξιομνημόνευτη είναι και πληροφορία που δίνεται ότι η οροφή του ναού στηρίζεται σε τέσσερις μαρμάρινους κίονες, λείψανα αρχαίου ελληνικού θεάτρου που ευρίσκετο στη θέση που σήμερα υπάρχει το 1ο νηπιαγωγείο. Ο ναός του Αγίου Σπυρίδωνος από τότε γίνεται χώρος κατάνυξης, ευλάβειας, προσευχής, αγάπης και προσφοράς και για 150 χρόνια προσέφερε τις υπηρεσίες του στους ενορίτες, αποτελώντας ταυτόχρονα ένα ζωντανό μνημείο πίστης.

Στο θρόνο του ενθρονίστηκαν επίσκοποι και λειτούργησαν πολλοί ιερείς, ενδεικτικό χρονολόγιο των οποίων βρίσκεται στο τέλος του βιβλίου. Ο ναός είναι ρυθμού βασιλικού με τέσσερις κολώνες μαρμάρινες να στηρίζουν την οροφή του και να τον χωρίζουν σε τρία κλίτη. Το μεσαίο που τιμάται στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος, το δεξιό στον ευαγγελισμό της Θεοτόκου και το αριστερό στον πολιούχο Άγιο Σπυρίδωνα. Μετά βέβαια από την ανέγερση της νέας εκκλησίας δε τιμάται ο ευαγγελισμός της Θεοτόκου στον ναό. Μία ακόμη αξιοσημείωτη  πληροφορία είναι ότι ο ναός κατά τα έτη 1995 ως 2005 ο ναός αγιογραφήθηκε με βυζαντινή αγιογραφία από τον άξιο Κισαμίτη αγιογράφο, Νικόλαο Γιαννακάκη με τη συνδρομή και τις δωρεές των κατοίκων. Ξεχωριστή μνεία γίνεται και για τα ιερά κειμήλια, που φυλάσσονται στο κειμηλιαρχείο, παρακαταθήκη πλούσιας εκκλησιαστικής κληρονομιάς αλλά και για το πνευματικό κέντρο που για χρόνια υπήρξε το μοναδικό σχολείο του τόπου μας και που σήμερα φιλοξενεί αξιόλογες πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Η εκτενής αναφορά στο εσωτερικό του ναού χαρίζει στον αναγνώστη αισθήματα πληρότητος και ψυχικής ευφορίας. Είναι σαν να περιδιαβαίνει στους χώρους του ναού, στον πρόναο, στον κυρίως ναό, να κλίνει το γόνυ στα προσκυνητάρια των αγίων, στο σκήνωμα του Αγίου Σπυρίδωνος και ταπεινά να προσεύχεται. Στην έμπροσθεν κολώνα του ναού, βρίσκεται ο αρχιερατικός θρόνος, ενώ απέναντι του ο εξάγωνος επιβλητικός Άμβωνας που πλαισιώνεται με πλούσιο διάκοσμο και τους τέσσερις ευαγγελιστές. Η διακόσμηση του τέμπλου ξυλόγλυπτη και ιδιαίτερη, ενώ στα ψαλτήρια του υπηρέτησαν και υπηρετούν σεμνοί και αξιόλογοι ιεροψάλτες. Το ιερό βήμα, κατεξοχήν ιερός χώρος , φιλοξενεί τεμάχια ιερών λειψάνων με κορυφαίο αυτό του αγίου Σπυρίδωνος. Η 12η Δεκεμβρίου είναι ημέρα απόδοσης τιμής στη μνήμη του αγίου, του πολιούχου μας. Ο ναός λαμπρύνεται, στολίζεται. Το εσωτερικό του, τόσο στις εσπερινές ακολουθίες όσο και στη θεία λειτουργία, φιλοξενεί πλήθος ανώνυμου και επώνυμου κόσμου που θέλει να εναποθέσει την προσευχή και την πίστη του στον άγιο.

Η λιτάνευση της εικόνας, η ιερή μεταφορά του πάνσεπτου λειψάνου του τιμώμενου αγίου από τους δρόμους της πόλης γεννά αισθήματα εσωτερικής ανάτασης κι ευλαβικής συμμετοχής.

Ο Άγιος Σπυρίδωνας, ο δικός μας άγιος, ζωοδότης, προστάτης, αείφωτος, υμνείται και δοξάζεται και ως θαυματουργός. Η θαυμαστή διάσωση της παλιάς ιερής εικόνας του αγίου κατά την επανάσταση του 1889 από τους άπιστους αγαρηνούς, που την έριχναν με μανία στη φωτιά κι αυτή έμενε προκλητικά ανέπαφη κι αβλαβής, είναι ένα από τα πολλά θαύματα του αγίου, που κρατούν άσβηστη την πίστη των χριστιανών κι επιβεβαιώνουν ότι η χάρη του αγίου βρίσκεται ανάμεσα μας και μάλιστα σε ώρες δύσκολες μεγαλουργεί.

Ο ναός όμως μαθαίνουμε ότι αποτέλεσε και το καταφύγιο των γυναικόπαιδων κατά

το γερμανικό βομβαρδισμό κι έγινε έτσι οχυρό σωματικής και ψυχικής καταφυγής. Για άλλη μία φορά η θεία πρόνοια και προστασία θριάμβευσε έναντι του άδικου και της ασέβειας των ισχυρών.

Η θεϊκή, όμως, παρέμβαση του αγίου δε σταματά εκεί. Μνείες όπως ότι ο άγιος σώζει την πόλη και τους κατοίκους της από το σεισμό του 1948, ή ότι ο άγιος συγχωρεί και θεραπεύει τουρκάκι που έδειξε ασέβεια μπροστά στον επιτάφιο, τους ιερείς και το εκκλησίασμα, καθώς κι η αναφορά της σωτηρίας της μάνας που έπασχε αποδεικνύουν τη χάρη του αγίου και τη θαυματουργή του δράση.

Ιδιαίτερα συγκινητική είναι και μία αναφορά στη σωτηρία μιας μάνας και του βρέφους της από το Ηράκλειο που δέχθηκαν την ευλογία του αγίου, γι αυτό και από τότε τον τιμούν ταπεινά σε κάθε ευκαιρία.

Η αναφορά στην23η Ιουλίου του 2003 ως ημέρα απόδοσης τιμής στο ιερό Λείψανο της δεξιάς χειρός του αγίου, που μεταφέρθηκε στο ναό από την Κέρκυρα και παρέμεινε για επτά ημέρες, καταγράφεται ως σταθμός της εκκλησιαστικής ζωής της πόλης μας και παραμένει ανεξίτηλο γεγονός στη μνήμη όλων μας.

Η παρουσία και η ευλογία του αγίου Σπυρίδωνος έχει καταδειχθεί και με τις αναφορές πιστών στη νήσο Θήρα, όταν εθεάθη άγνωστος ιερέας επισκέπτης να εισέρχεται στο ιερό και αμέσως μετά να γίνεται άφαντος. Ο άγιος Σπυρίδωνας ήταν σίγουρα κοντά τους!

Ο άγιος Σπυρίδωνας, αναμφισβήτητα, βρίσκεται όχι μόνο στο κέντρο της πόλης μας μα και στο κέντρο της καρδιάς μας! Η χάρη του κι η ευλογία του φωτίζει τις καρδιές μας, μας αναζωογονεί και μας αναβαπτίζει. Το βιβλίο αυτό, αφιερωμένο στο ναό και στον άγιο, έρχεται ως αρωγός της πίστης και της εκκλησιαστικής ζωής και μπολιάζει βαθιά μέσα μας την βεβαιότητα ότι ως εκλεκτοί του θεού μπορούμε να κοινωνούμε, να μετέχουμε, να βιώνουμε την πραγματική πνευματική ζωή, να καρπωνόμαστε τη χάρη  του αγίου και να προσδοκούμε την ελπίδα της αιώνιας ζωής. Ο άγιος στέκεται δίπλα μας, μεριμνά, αγωνιά, φωτίζει, εμπνέει και καθοδηγεί. Το έργο του αγαθόν, τερπνόν κι ωφέλιμον ιδιαίτερα σήμερα στους χαλεπούς καιρούς που ζούμε.

Σήμερα καλούμαστε να διατηρήσουμε αλώβητη την εκκλησιαστική μας παράδοση, στις συνήθειες μας, στην προσωπική και οικογενειακή μας  σχέση  με την εκκλησία, καθώς και να διαφυλάξουμε αυτήν την ιερά παρακαταθήκη που έχουμε ως ορθόδοξο γένος στις επερχόμενες γενιές. Ερείσματα πίστης και θρησκευτικής καταβολής είναι σήμερα αναγκαία περισσότερο από ποτέ. Ο σύγχρονος άνθρωπος εγκλωβισμένος στα δεσμά που ο ίδιος δημιούργησε, απογυμνωμένος από ηθικές αξίες και ιδανικά, καταρρακωμένος κι εξουθενωμένος ψυχικά, αναγνωρίζει ότι κάπου έκανε λάθος κι ότι κάτι δεν πήγε καλά! Οι συστημικές κοινωνίες, τα οικονομικά μεγέθη, οι δείκτες της οικονομικής αποτίμησης, πάνω στα οποία στήριξε τις ελπίδες και τις προσδοκίες του, τον διέψευσαν. Και το στάδιο της αποδόμησης και της τραγικής συνειδητοποίησης  δεν άργησε να έρθει… Κι ο άνθρωπος τότε αναμετρήθηκε με όλα όσα τον πλαισίωναν και κυρίως με τον εαυτό του. Και τότε ένιωσε μόνος, απογοητευμένος κι αποδυναμωμένος. Ο επίγειος παράδεισος που ο ίδιος δημιούργησε πάνω σε σαθρές βάσεις γκρεμίστηκε και με αυτόν ένιωσε ότι γκρεμίστηκαν και όλα του τα όνειρα. Μετέωρος πνευματικά και συναισθηματικά σήμερα αναγνωρίζει και συνειδητοποιεί ότι η στροφή προς την πίστη και τον αλληλοσεβασμό είναι η μόνη λύση για την κρίση που εντοπίζεται στον ευρύτερο κοινωνικοπολιτικό και οικονομικό τομέα. Πρωτίστως πίστη στον Κύριο, τον πνευματικό καθοδηγητή που ενσαρκώθηκε, πορευόμενος πορείαν μαρτυρικήν προκειμένου να διαλαλήσει ανά τον κόσμον, την θεϊκή αγάπη, τη θεϊκή μέριμνα για την τύχη του ανθρώπου και δευτερευόντως πίστη στον ίδιο τον άνθρωπο, στις αστείρευτες δυνάμεις του τις μπολιασμένες από τη θεία φώτιση και την θεία καθοδήγηση. Και τότε ο σύγχρονος άνθρωπος με οδηγό του την ελπίδα, την πίστη και τον αλληλοσεβασμό θα μπορέσει να αναγεννήσει αλλά και να αναγεννηθεί! Με όραμα όχι μόνο υλικό αλλά πρωτίστως και πνευματικό θα μπορέσει, ως αναγεννησιουργός δύναμη, να πλάσει, να δημιουργήσει και εντέλει  να συλλέξει τους καρπούς των κόπων του, χαράζοντας με ασφάλεια την πορεία του στο παρόν και στο μέλλον.

Ας ευχηθούμε όλοι αυτή η μέρα να καταστεί εόρτιος ημέρα φωτισμού και ανακαινίσεως για τον καθένα από εμάς και η ελπίδα που συνοδεύει τη ζωή μας, να γίνει φως σωτηρίας όχι μόνο για μας, αλλά μέσω της εκκλησίας όλης της οικουμένης. Σε αυτό, άλλωστε, μας προτρέπει κι ο απόστολος Παύλος στην προς Ρωμαίους επιστολή, όταν μας αναφέρει ότι η ζωή στην καθημερινότητα της μπορεί να έχει δυσκολίες αλλά η πίστη κι η ελπίδα μπορούν να εμπνεύσουν. «Καυχώμεθα ἐπ΄ ἐλπίδι τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ, οὐ μόνον δε, ἀλλά καυχώμεθα ἐν ταῖς θλίψεσιν, εἰδότες ὅτι ἡ θλίψις ὑπομονήν κατεργάζεται, ἡ δε ὑπομονή δοκιμήν, ἡ δε δοκιμή ἐλπίδα, ἡ δε ἐλπίς οὐ καταισχύνει, διότι ἡ ἀγάπη τοῦ θεοῦ ἐκκέχυται ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν διά πνεύματος ἁγίου τοῦ δοθέντος ἡμῶν»

Αυτήν την οδό καλούμαστε και εμείς να ακολουθήσουμε στην εποχή μας. Εξερχόμενοι του εαυτού μας και της εσωστρέφειάς μας, έχοντας κάνει την υπέρβαση κι αντλώντας δύναμη ακόμη και στις δυσκολότερες στιγμές μας από τη χαρά της πίστης, να φωτιζόμαστε από το παράδειγμα του αγίου και να μετέχουμε στην πνευματική ζωή τη μόνη αναλλοίωτη, τη μόνη αυθεντική!

Το βιβλίο αυτό της μητρόπολης Κισάμου και Σελίνου και της ενορίας του αγίου Σπυρίδωνος είναι  πόνημα πνευματικό, σταθμός πνευματικός, κάλεσμα ομοψυχίας και συμπόρευσης στη μία και μοναδική οδό της πίστης και της ελπίδας, με συνοδοιπόρο και συμπαραστάτη το δικό μας άγιο, τον άγιο Σπυρίδωνα.

Θερμές ευχαριστίες, πρωτίστως στον μητροπολίτη μας, τον ακούραστο και πεφωτισμένο ποιμενάρχη και τον πνευματικό μας καθοδηγητή για το πολυσχιδές έργο που προσφέρει στον τόπο μας και του ευχόμαστε να έχει υγεία, μακροζωία και να απολαμβάνει τους πνευματικούς καρπούς της προσφοράς και της διακονίας του. Επίσης, θερμές ευχαριστίες και στο πρωτοπρεσβύτερο, πατέρα Εμμανουήλ Μπαργωτάκη, ιερατικό προϊστάμενο του ναού για την τριακονταετή, καλλίκαρπον προσφορά και διακονία του, για την επιμέλεια της παρούσης έκδοσης, αλλά και για την πατρική αγάπη, στοργή και καθοδήγηση που απλόχερα σκορπάει σε όλους μας.

Συγχαρητήρια όμως αξίζουν και σε όλους τους ενορίτες  του Αγίου Σπυρίδωνα για τη βοήθεια και τη συνδρομή τους στην έκδοση του βιβλίου και τους ευχόμαστε να έχουν προσωπική και οικογενειακή ευτυχία. Τέλος θερμές ευχαριστίες και προς όλους εσάς που τιμάτε σήμερα με την παρουσία σας την πνευματική αυτή εκδήλωση. Να είστε όλοι καλά  και χρόνια σας πολλά!